Tag archieven: natuur

Stralende Walk of Wisdom sponsortocht voor een bijenboom

Op de website Bijen Dichterbij doe ik verslag van de avonturen met bijen in het kader van onze stichting. Vorig jaar hebben we bij de Walk of Wisdom een voorstel aangedragen om door pelgrims een Bijenboom te laten sponsoren in het kader van hun actie Liefde voor het Landschap. Deze boom wordt dan aangeplant op een mooi punt ergens langs de route. Op termijn biedt de boom schaduw aan vermoeide pelgrims. Bovendien is deze door de lange en uitbundige bloei een feest voor de bijen en andere bestuivende insecten. Dubbele winst dus. Op dinsdag 23 augustus vond een speciale sponsortocht plaats in samenwerking met Walk of Wisdom. De deelnemers werden ontvangen op onze tuin. Het verslag van deze geweldige middag lees je hier.

Walk of Wisdom sponsorbijeenkomst bijenboom 23 augustus 2016

 

Sharing Nature

In mijn werk met kinderen word ik onder ander geïnspireerd door het werk van Joseph Cornell. Al jaren is hij een van mijn inspiratiebronnen. Hij bezorgt kinderen en volwassenen magische momenten van natuurbeleving. Een aantal jaren geleden bracht hij een bezoek aan Nederland en had ik het geluk een workshop bij hem te volgen. Zijn filosofie, didactiek en werk/spelvormen voor Flow Learning voor natuurbewustzijn zouden in menig pedagogische opleiding grote meerwaarde kunnen hebben. En wat mij betreft ook meer therapeutisch kunnen worden ingezet bij bijvoorbeeld natuurcoaching.

sky and earth

Waardevol genoeg om eens te kijken hoe Sharing Nature in Nederland verder zou kunnen worden uitgebouwd. Vanmiddag had ik op een terras in de heerlijk geurende bossen van Baarn (over natuurbeleving gesproken) hierover een eerste brainstorm met Anne Mijke van Harten, coördinator van Sharing Nature NL, Agnes Meijs en Annelies Otten. Wordt vervolgd. Fijn dat ik hierbij betrokken mag zijn.

Meer informatie over het werk van Cornell vind je op Sharing Nature Worldwide.

Betoverend zijn bijen

Had ik vorig jaar maar nauwelijks zwermen, dit jaar kon het niet op. Bijen blijven je verrassen. Ik heb zo’n 10 zwermen weggegeven aan bijenhoeders die ook het natuurlijk imkeren voorstaan. Mooi om zo bij te kunnen dragen aan het voortbestaan van de bijen. Bovendien is het zwermen een prachtige, magische gebeurtenis. Elke keer weer opnieuw,

Bijen_koekoeksgaard zwerm 10 juli 2016

Betoverend
zijn bijen
Daar gaan ze
Zwerm in de zon
Lichtwezen

Holistische kindercoaching

Al een paar jaar geef ik les als gastdocent bij de opleiding Holistische Kindercoaching bij Yoga, Massage en Trainingscentrum De Weideblik in Wageningen. Mijn dagen gaan over het coachen van kinderen in en met natuur. Elke keer is het weer een feest cursisten hier over te mogen vertellen en met hen een aantal werkvormen te doen. Vandaag was het de afsluitende dag van weer een bijzondere groep cursisten met ieder weer een heel eigen invalshoek en authentieke inbreng. Ik hoop dat zij een bloeiende coachpraktijk tegemoet gaan met heel veel natuur!

Meer informatie over de opleiding vind je hier.

Bloeiende dijken

Vanmiddag was ik namens onze stichting Bijen Dichterbij samen met collega imker Anja Krol aanwezig bij een drukbezochte en feestelijke bijeenkomst in Oortjeshekken waar agrarische natuurvereniging de Ploegdriever de landelijke onderscheiding Pro Flora et Securitate kreeg uitgereikt door – zelfbenoemd Flower Power – watergraaf Peter Glas. Een mooie en terechte erkenning van hun jarenlange beheer inspanningen waardoor wij hier in de Ooijpolder kunnen genieten van prachtige bloemrijke dijken. Mooi voor mensen, goed voor allerlei (bestuivende) insecten, vogels en kleine dieren, en door de diverse beworteling ook goed voor de veiligheid. De Ploegdriever was voor deze landelijke onderscheiding voorgedragen door het Waterschap Rivierenland. Bij een van de bloeiende dijktaluds kreeg het gezelschap kort uitleg over het beheer en de verschillende soorten. Mooi om zien en te ervaren hoe veiligheid, biodiversiteit en schoonheid samen kunnen gaan. En dat in mijn eigen ‘achtertuin’. Ik ben een bevoorrecht mens.

Het was een bijzondere Dag van de Aarde

Op vrijdag 22 april vierden we met een  groep van 20-25 enthousiaste en bevlogen mensen de Dag van de Aarde en Landelijke Zaaidag voor Bijen en Vlinders. Dit deden we door op een aantal plekken in de Ooijpolder en Duffelt bermen schoon te maken en plekjes in te zaaien met zomerbloeiers.  Deze actie werd dit jaar voor de eerste keer georganiseerd door Bijen Dichterbij, Ontfermberm en de Walk of Wisdom.

zaaidag

Het verslag lees je hier.

Anders leren vasthouden – kinderen en verliesverwerking

Vanuit mijn werk als kindercoach wil ik me graag meer gaan inzetten voor de vele getraumatiseerde vluchtelingenkinderen die inmiddels in Nederland zijn terechtgekomen. Oorlog, het verlies van dierbaren, het moeten verlaten van je thuisbasis, een vaak dramatische reis naar veiligheid om vervolgens je weg te zoeken in een samenleving die geheel vreemd, laten zo hun sporen na.

Ik zou graag een (bescheiden) programma willen opzetten om een aantal van deze kinderen te helpen om letterlijk te aarden en te wortelen in onze samenleving. In en met de natuur.

In het kader daarvan heb ik vorig jaar een voucher aangevraagd en gekregen bij Groen en Doen om een aantal trainingen te volgen die te maken hebben met kinderen, rouw en verliesverwerking, en met het inzetten van de natuur bij levensvragen. Al eerder volgde ik een training in een hospice in Duitsland die specifiek gericht was op rouwbegeleiding van kinderen in de natuur. Daar werd duidelijk hoe sterk het effect kan zijn van het met aandacht en intentie, gezamenlijk of alleen, uitvoeren van eenvoudige handelingen en rituelen in de natuur. Hoe scheppingskracht kan helpen helen, juist in situaties van verlies. Geïnspireerd door deze prachtige ervaring wilde ik me graag verder verdiepen in deze materie.

De eerste training vond de afgelopen twee dagen plaats bij De Kindercoaches. Zij hadden Manu Keirse, expert in verliesverwerking, gevraagd een workshop te geven over kinderen en verliesverwerking. “Kinderen helpen bij verlies, rouw en verdriet’.

Het bleek een indrukwekkende en waardevolle ervaring. Keirse spreekt vanuit een oprechte belangstelling en liefde voor mensen, vanuit kennis én vanuit een jarenlange praktijkervaring als rouwbegeleider.

manu keirse

Heel vaak kwamen de woorden ‘vertel eens’ en ‘luisteren met aandacht’ terug. Want hoewel verlies universeel is, is ieders verwerking van verlies uniek. Heeft een eigen ‘vingerafdruk’. En in de manier waarop we onze samenleving, zorg, onderwijs etc. hebben georganiseerd is er verdomd weinig ruimte en aandacht voor dat eigene. Voor mensen om verlies op hun eigen tijd, in eigen tempo en op eigen wijze te verwerken. Bedenk je goed, aldus Keirse, niets ‘moet’ in rouwverwerking. Immers, de dood is al dwingend genoeg…. En dat geldt ook voor de vele andere vormen van verlies.

Keirse biedt volop stof tot reflectie en volop inspiratie om je verder te willen verdiepen. Ik hoop kinderen te kunnen helpen juist uiting te geven aan ‘dat eigene’, aan hun individuele invulling van het verwerken van hun verlies en verdriet. Zodat zij gesterkt weer uit dat proces tevoorschijn komen en ‘anders kunnen leren vasthouden’.

‘Verlies verwerken is niet loslaten, maar anders leren vasthouden’ – Manu Keirse

 

 

Afsluiting Jaar van de Groene Kinderopvang

Het afgelopen jaar heb ik met veel plezier als projectleider meegewerkt aan het ‘Jaar van de Groene Kinderopvang’. Initiatiefnemers van dit Jaar waren Stichting Groen Cement en het Vakblad Kinderopvang. Samen met een flink aantal partnerorganisaties hebben we via allerlei activiteiten, kennisuitwisseling en inspiratiebijeenkomsten aandacht gevraagd voor ‘vergroening’ van de kinderopvang. Immers, natuurbeleving en vrij buitenspel in een groene omgeving zijn bewezen belangrijk van voor het welzijn en de gezondheid van kinderen. Bovendien, wie op jonge leeftijd in contact is met de natuur, zal er later ook goed voor willen zorgen en sneller kiezen voor een duurzamere leefstijl en gezonder voedingspatroon. Natuurbeleving kan dus bijdragen aan oplossingen voor duurzaamheids- en milieuproblemen. De kinderen van nu zijn immers de beslissers van de toekomst. Veel jonge kinderen brengen een groot deel van hun dag door op het kinderdagverblijf of de buitenschoolse opvang. Dit biedt kansen. Groene kinderopvang kan bijdragen aan een gezonde ontwikkeling van kinderen. Aandacht voor ‘groen’ blijkt bovendien een positieve profileringsmogelijkheid te bieden naar ouders en potentiële samenwerkingspartners. Voor een branche die in zwaar weer verkeert een mooie bijkomstigheid. Een van onze acties was het opstellen van een Manifest Kinderopvang waarin we een aantal relevante partijen opriepen tot voortdurende en structurele aandacht voor natuurbeleving in de kinderopvang en dit zichtbaar te maken, te versterken en te borgen in ieders eigen beleid en handelen. Maar liefst 1400 mensen en organisaties hadden het manifest ondertekend. Op vrijdag 12 december werd het projectjaar afgesloten met een bijeenkomst op Kasteel Groeneveld. Na boeiende presentaties van Agnes van den Berg over kinderen en natuur, van drie directeuren van ‘groene’ kinderopvangorganisaties over hun werk en van landschapsarchitect Nico Wissing over het belang van natuurlijke buitenruimtes, werd het manifest Groene Kinderopvang aangeboden aan vertegenwoordigers van de Tweede Kamer, de Brancheorganisatie Kinderopvang, Boink en de Stichting voor Werkende Ouders. We hopen dat alle betrokken partijen de handschoen oppakken want het thema verdient het verder uitgewerkt te worden, ook na dit speciale projectjaar! Meer informatie over het Jaar van de Groene Kinderopvang vind je hier. De tekst van het manifest kun je hier nalezen.

Artikel Educare: Van zielenpijn naar zielenrust

Voor het winternummer van het tijdschrift Educare schreef ik een artikel over een kinderhospice in Duitsland dat ik vorig jaar bezocht. In dit hospice wordt niet alleen gespecialiseerde medische zorg en geestelijke hulp geboden aan stervende kinderen maar ook veel aandacht besteed aan de helende kracht van schoonheid en schepping juist tijdens het proces van loslaten en verlies. Dit doen ze bijvoorbeeld via muziek of creatieve activiteitien en sinds vorig jaar ook via een natuurbelevingsprogramma. Het was een indrukwekkende ervaring dit van nabij mee te mogen maken. Het artikel kun je hier nalezen:

Educare-2014-5-VanZielenpijnNaarZielenrust.

Voor hetzelfde nummer schreef ik ook een luchtiger katern over natuurbeleving, juist met wind en regen. Er bestaat immers geen slecht weer, alleen verschillende soorten goed weer….

Educare-2014-5-SlechtWeerNaarBuiten

Balsem voor de ziel

Wonderlijk toch, hoe een kunstenaar je in het hart weet te raken.

Afgelopen vrijdag gingen we naar de expositie Bruiloft in de Ketelfactory, een kleine maar prachtige tentoonstellingsruimte in Schiedam. Deze expositie van viltkunstenaar Claudy Jongstra is een ode aan twee pioniers uit begin vorige eeuw door wie zij zich liet inspireren: Jacoba van Heemskerck en Marie Tak van Poortvliet. Twee vrouwen die hun tijd ver vooruit waren en wier liefde voor de natuur de een inspireerde tot schilderkunst in krachtige lijnen en heldere kleuren en de ander tot het opzetten van het eerste BD landbouwbedrijf in Nederland. Bij binnenkomst in de Ketelfactory word je onmiddellijk geraakt door een explosie van stralend geel in vele nuances. De kleuren van wind door goudgeel graan op een zomerdag. Er vlakbij het contrast van een doek met een ritmisch patroon van witgrijze vormen op nachtblauw indigo. Dat blauw zo’n diepe, warme kleur kan zijn. Even verderop een klein schilderij ‘bos in de zomer’ van Jacoba van Heemskerck naast een prachtig gedicht van Hans Andreus over de verbinding tussen bomen en mensen. ‘Een boom is een bruiloft’. Ook de andere werken die er hangen spreken van natuur, van zonlicht, van beweging en verbinding. We zijn diep onder de indruk.

Verwondering en liefde voor de natuur, verbinding én het willen zorgdragen voor de aarde zijn kernwaarden in leven en werk van Claudy Jongstra. Ik word al heel lang geraakt en geïnspireerd door haar wonderschone viltkunst. Een paar jaar geleden bezocht ik haar atelier in Spannum, klein dorpje in Friesland. Stapels vilt in de meest prachtige kleuren en texturen. Een paar vrouwen uit de omgeving zitten te spinnen en te kaarden. Wol staat te trekken in grote ketels met plantaardige kleurstoffen. In de schuur, op een grote tafel, een viltwerk in wording. Op een lichte ondergrond rode, roze en goudgele vlekjes. Alsof je naar een heldere vijver kijkt waarop fragiele bloemblaadjes zijn neergedwarreld. In de tuin bloeien allerlei verfplanten. Achterin de tuin een paar bijenkorven en dan het weidse landschap onder Hollandse luchten. Het beeld staat me nog haarscherp voor de geest.

Ze maakt vilt met een verhaal. En wil niet alleen schoonheid in de wereld brengen maar mensen ook inspireren tot leven en werken vanuit duurzaamheid. Esthetiek en ethiek onlosmakelijk met elkaar verbonden. Vanuit een holistische benadering en vanuit het sluiten van kringlopen. Alles wordt handgemaakt, het hele productieproces in eigen hand. De wol komt van haar eigen kudde Drentse heideschapen. Een van de oudste schapenrassen van Europa, dat langzamerhand dreigt te verdwijnen. De materialen worden geverfd met plantaardige grondstoffen die ze zelf laat verbouwen op biodynamische wijze. Dat geeft de planten meer kleurkracht en -kwaliteit. Jongstra doet eindeloos onderzoek naar de manier waarop de ‘oude meesters’ verfden met meekrap, wouw en andere planten. Inmiddels heeft ze honderden recepten voor plantaardige verf. Haar werk vraagt tijd en krijgt de tijd. Meekrap bijvoorbeeld heeft drie jaar nodig om te groeien en twee jaar om te drogen. Pas dan geeft de wortel van deze plant zijn vele rode kleurnuances prijs. Elke plant heeft zo zijn ‘juiste moment’. En in het verfproces is er het juiste moment om de kleur in de wol te ‘vangen’. Dat vraagt om observatievermogen, geduld en sensitiviteit van degene die er mee wil werken.

Claudy Jongstra begon als modeontwerper maar kon zich niet vinden in de vluchtigheid van die wereld en de hectiek van steeds maar weer nieuwe collecties. In het Textielmuseum in Tilburg zag ze een vilten yurt en was meteen gegrepen door dit oeroude materiaal dat beschermt tegen de elementen. Ze begon er mee te experimenteren en is daar inmiddels al 20 jaar mee bezig. De cultuurhistorie en het natuurlijke erfgoed van de oeroude ambachten van vilten en plantaardig verven krijgen door haar filosofie en werk nieuwe dimensies. Nu verzachten haar doeken en wandbekledingen de vaak strenge architectuur van openbare en zakelijke gebouwen over de hele wereld. Maar ze hangen ook in ziekenhuizen en psychiatrische instellingen. Zodat zoveel mogelijk mensen in aanraking kunnen komen met de helende werking van het vilt en de kleuren. ‘Het opent je gevoelsleven en brengt troost. Er is iets met het materiaal dat heel diep bij mensen binnenkomt’ zegt Jongstra in de film Paradise Reset. In het gloednieuwe Friese museum hangt een doek van 6 bij 23 meter dat het Friese landschap verbeeldt in prachtig gelijnde kleurlagen: klei, horizon en lucht.

Het werk van Claudy Jongstra laat zich nauwelijks in woorden vangen, het kan eigenlijk alleen beleefd worden, zintuiglijk en op zielsniveau. Wie het ziet en vooral ook aanraakt kan niet anders dan zich laten beroeren door de prachtige kleuren en de textuur van de materialen. En kan niet anders dan zelf vertragen. En wat is dat een weldaad. Viltkunst als balsem voor de ziel.

De tentoonstelling in de Ketelfactory is nog tot 17 november gratis te bezichtigen. Bij de expositie is een boekje inclusief videoportret te verkrijgen. http://www.deketelfactory.nl

http://www.claudyjongstra.com